Mijn buurman is directeur van een wijn importbedrijf van redelijke omvang. Onlangs sprak ik hem, weliswaar op 1,5 meter, omdat hij zo aardig was mij een fles wijn te geven. “Een nieuwe leverancier”, vertelde hij, of ik even wilde proeven. ”Met alle plezier”, en zo kwamen we in gesprek over zijn mooie bedrijf. Het ging over het halen van doelstellingen in deze lastige tijd. En of ik misschien vanuit mijn expertise nog een tip had. “Kwetsbaarheid”, zei ik.
Leiderschap
Na 2 maanden ‘intelligente’, lockdown, wat overigens voelt als een veelvoud van, worden de maatregelen rondom de coronacrisis versoepeld. Voor het bedrijfsleven een periode waar we lang op hebben zitten wachten. We kunnen langzaam maar zeker weer gaan ondernemen. Positief, natuurlijk. Maar de komende periode kent ook valkuilen. Er valt namelijk qua omzet nog wel wat te compenseren. Om uit de komende periode het hoogste rendement te halen, is leiderschap enorm belangrijk. Veel managers of directieleden zullen na de afgelopen dip in de resultaten de neiging hebben om het gas er volledig op te zetten. Hun mensen te pushen naar ongekende hoogtes (resultaten). Maar hoe effectief is dit?
In de praktijk merk ik dat veel managers hun verantwoordelijkheid oppakken als de regisseur die zorgt dat doelen behaald worden. Met een sterke focus op resultaten en het behalen van omzet en snelle groei. Ze willen daarom hun team stevig in de hand hebben. Zetten de lijnen uit. En controleren, in het ergste geval op micro niveau, de voortgang en resultaten van de mensen in het team. ‘Niet zo’n gek gedrag’ zou je denken, als je verantwoordelijk bent voor de commerciële successen en dus de levensader van een organisatie. Juist dan wil je in controle zijn. Want als je het ‘stuur’ in handen hebt, ben je in de lead. Het vermindert de angst om te falen. Angst om tegen fouten aan te lopen en angst om met je mond vol tanden te staan als je ergens niet direct antwoord op kunt geven. Want als je als succesvol gezien wilt worden, moet je alle antwoorden paraat hebben.
Bij leiderschap draait alles om mensen
Waar je niet bij stil staat is het effect op de mensen die op deze manier aangestuurd worden. Het beschermingsmechanisme van de manager (controle) creëert bij hen juist een cultuur van angst, hiërarchie, bevel, negatieve afrekening en perfectionisme. Dit leidt vaak tot gebrek aan zelfvertrouwen, werkplezier en proactiviteit. Uiteindelijk heeft het juist een negatieve impact op de doelen en resultaten. Zeker op de lange termijn.
Bij leiderschap draait alles om mensen. Niet om organisaties, niet om plannen en niet om strategieën. Het draait om het motiveren van mensen om de klus te klaren. Voorwaarde is dat je mensgericht bent.
Colin Powell
‘Kwetsbaarheid’, zei ik dus. Mijn buurman keek mij aan alsof hij zelf al een fles wijn teveel op had. Stop met managen van je organisatie en start met leiderschap vertelde ik hem.
Onze wereld verandert continu en misschien de laatste twee maanden sneller dan ooit tevoren. Dit betekent dat we als organisatie continu en snel moeten reageren op deze veranderingen. Vooruit kijken, creativiteit, denkkracht, flexibel zijn, en teamwork zijn belangrijke eigenschappen voor een organisatie om goed uit deze periode te komen en succesvol te zijn in de toekomst. De manager en zijn directie redden het niet meer om al deze verantwoordelijkheden op zich te nemen. De oplossing is je kwetsbaar durven opstellen en toch de regie behouden. Leidinggevenden die hun managementmethodieken verruilen voor leiderschapsvaardigheden en zich daarbinnen kwetsbaar opstellen hebben een veel grotere impact op de resultaten. Natuurlijk dragen zij nog steeds de eindverantwoordelijkheid voor de resultaten maar de manier waarop deze resultaten behaald worden is compleet anders. Vanuit leiderschap wordt de denkkracht, creativiteit, flexibiliteit van het team als geheel omarmd. Dit vergroot het verantwoordelijkheidsgevoel van alle individuen. Door je kwetsbaar op te stellen, durven laten zien dat je niet altijd de wijsheid in pacht hebt en soms onzeker bent, vertienvoudigd het vertrouwen in jou als leider. Op deze manier kom je in het midden van het team te staan en behaal je samen ongekende resultaten.
Stop met managen
Dus managers en directieleden er komt weer ruimte om te ondernemen. En natuurlijk is het belangrijk dat er klinkende resultaten behaald worden. Stop met managen. Neem nog één dag extra. Ga met het hele bedrijf bij elkaar zitten en geef een update van de huidige situatie en de doelstellingen tot het einde van het jaar. Vertel daarbij ook dat jullie de wijsheid niet in pacht hebben. Maak gebruik van de denkkracht en creativiteit van je medewerkers en smeed samen een plan om doelen te behalen. Ik durf te voorspellen dat er een fantastisch plan komt waar zo’n groot commitment op zit dat de doelen gerealiseerd zullen worden.
Hoe het met mijn buurman is? Die leest een boek over leiderschap en hoe je ingesleten rituelen kunt doorbreken. Nog geen grote verandering dus maar wel een interesse in dingen anders doen. Binnenkort maar eens een wijntje met hem drinken, dat mag weer.
Marco van Dam
SmitDeVries
m.vandam@smitdevries.nl
Mocht je geen lid zijn van de SMA en onze maandelijkse blog willen ontvangen, laat dan hieronder jouw gegevens achter.
